Nhiều bất cập trong nghề môi giới bất động sản

Giá trị của chứng chỉ môi giới?

Theo ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), những đóng góp to lớn mà các tổ chức, cá nhân môi giới bất động sản đã mang lại cho xã hội là không thể phủ nhận. Song, vẫn đang còn rất nhiều vấn đề bất cập trong hoạt động của nghề này.

Đơn cử như quy định cá nhân được dự thi lấy chứng chỉ môi giới bất động sản mà không bắt buộc phải có giấy chứng nhận đã hoàn thành khóa học đã tạo ra tình trạng học đối phó để có thể vượt qua kỳ thi sát hạch. “Thậm chí, có hiện tượng còn bỏ tiền “mua” chứng chỉ, không có hiểu biết về nghề môi giới”, ông Hưng nói.

Ông Hưng cho biết, việc tham gia các khóa đào tạo về môi giới bất động sản đa phần đều bị các nhà môi giới bất động sản xem nhẹ. Thực tế, có tới 86% nhân viên môi giới tham gia khảo sát tại “Cuộc điều tra, khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động của các cơ sở đào tạo về bất động sản" mới đây đã trả lời, họ không tham gia khóa đào tạo về môi giới bất động sản hoặc chỉ tham gia một khóa đào tạo cho nhân viên.

Một bộ phận môi giới bất động sản không tôn trọng đạo đức nghề nghiệp là nguyên nhân chính
dẫn đến những cơn sốt đất ảo và bong bóng thị trường

Riêng tại Hà Nội, "có đến 48% số lượng người môi giới bất động sản được điều tra không có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản. Trong số những người có chứng chỉ hành nghề, chỉ khoảng 1/3 số người có chứng chỉ hành nghề ngay khi vào nghề, số còn lại sau khi đi làm vài năm mới thi lấy chứng chỉ”, ông Hưng thông tin và cho biết thêm: “Việc cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản vẫn chưa thực sự chặt chẽ, dẫn đến chất lượng và trình độ của các nhà môi giới bất động sản còn hạn chế và không đồng đều. Thực trạng trên không những không giúp thị trường bất động sản Việt Nam ổn định, phát triển chuyên nghiệp, tích cực mà còn có nguy cơ tạo ra những hệ lụy, nguy cơ đe dọa thị trường”.

Mức xử phạt đã đủ răn đe?

Giá đất tại các huyện vùng ven như Gia Lâm, Thanh Trì, Đông Anh, Hoài Đức được các môi giới hô tăng lên đến mức chóng mặt vào đầu năm 2019, sau khi có thông tin các huyện này được lên quận. Giá đất trung bình tại các khu vực này tăng trong khoảng 30-60 %, thậm chí, giá của những khu đất nằm ở vị trí đẹp còn tăng gấp đôi khi chưa đầy 3 tháng. Các môi giới thường sử dụng chiêu thức mua gom đất tại khu vực ít được để ý tới với giá rẻ, sau đó, tìm cách mua tiếp các lô đất gần đó hoặc sang tay một vài ô đất đã mua trước đó cho những người trong nhóm với giá cao hơn rất nhiều, nhằm tạo mặt bằng giá mới và tung ra thị trường thông tin sốt đất tại khu vực đó, tạo sự thu hút đối với nhà đầu tư thứ cấp.

Nắm bắt được xu hướng đầu tư theo đám đông nên nhóm môi giới này đã thực hiện giao dịch qua lại với nhau, tạo nên sơn sốt ảo, khiến nhiều nhà đầu tư thứ cấp đã kéo đến với suy nghĩ mình không phải là người mua cuối cùng. Lúc này, nhóm đầu tư ban đầu sẽ thoát hàng và người mua sau sẽ phải ngậm trái đắng, chôn tiền vào đất. Điều đáng nói, không chỉ ở các thành phố lớn như: Hà Nội, TP.HCM, mà ngay cả các tỉnh như: Quảng Ninh, Đà Nẵng, Phú Quốc… cũng đã diễn ra những đợt sốt ảo như thế này, gây hoang mang cho thị trường.

Theo ông Trần Minh Hoàng, Phó Tổng thư ký Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARs), mức phạt 10-15 triệu đồng được đưa ra tại Nghị định 139 so với giá trị tầm 5-10 tỷ đồng của một thương vụ môi giới bất động sản là quá thấp, không đủ răn đe đối với những hành vi vi phạm pháp luật.

Xét về đạo đức, ứng xử nghề nghiệp, ông Hoàng cho rằng, nhân viên môi giới vẫn chưa thực sự coi trọng nghề của mình, họ đặt lợi ích cá nhân lên trên hết. Chính vì chạy theo lợi nhuận bằng mọi cách nên những người này đã không thực sự coi thị trường và lấy khách hàng làm trọng.

Ông Hoàng nhấn mạnh thêm: “Họ dễ dàng thỏa hiệp và tiếp tay cho các chủ đầu tư, nhà đầu tư không tuân thủ quy định pháp luật vì mục đích lợi ích, làm ảnh hưởng tính bền vững của thị trường và quyền lợi người tiêu dùng. Chính điều này đã khiến thị trường thiếu lành mạnh, minh bạch, bền vững, thiếu niềm tin từ khách hàng. Thị trường bất động sản rất dễ bị khủng hoảng, đổ vỡ”.

Còn theo nguyên Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản (Bộ Xây dựng) Nguyễn Mạnh Hà, đạo đức của người làm môi giới bất động sản được xem là vấn đề nóng cần phải xử lý cấp thiết hiện nay. Nguyên nhân chính dẫn đến các cơn sốt ảo và bong bóng trên thị trường là do sự lệch chuẩn đạo đức của một bộ phận môi giới bất động sản. Cũng chính lực lượng này đã đẩy thị trường vào thế không minh bạch, khiến khách hàng phải đối mặt với nhiều rủi ro.